بیماری های مرتبط با برنج (قسمت اول)
علیرغم پیشرفت در فنآوری تولید برنج، بیماریها همچنان عامل اصلی کاهش عملکرد و سود کمتر در مزارع برنج هستند. بیماریها باعث کاهش عملکرد و کیفیت و افزایش هزینههای تولید میشوند.
بلایت باکتریایی (Bacterial blight)
بیماری بلایت باکتریایی توسط Xanthomonas oryzae pv oryzae ایجاد میشود. بلایت باکتریایی یکی از جدیترین بیماریهای برنج است. هرچه بیماری زودتر اتفاق بیفتد، افت عملکرد بیشتر خواهد بود. از دست دادن عملکرد ناشی از بلایت باکتریایی در صورت رشد در ارقام حساس، در محیطهای مساعد برای بیماری میتواند ۷۰٪ باشد.
هنگامیکه گیاهان در مرحله تشکیل غلاف به بلایت آلوده میشوند، بیماری بلایت باکتریایی بر عملکرد تأثیر نمیگذارد اما منجر به تولید دانههای بیکیفیت و نسبت زیاد دانههای شکسته میشود.
بلایت باعث پژمردگی نشاها و زردی و خشک شدن برگها میشود. این بیماری در مناطقی که علفهای هرز و ریشه گیاهان آلوده وجود دارد ایجاد میشود. این بیماری میتواند در هر دو محیط گرمسیری و معتدل و در هر دو کشت آبی و دیم رخ دهد. بهطورکلی، این بیماری دمای ۳۴-۲۵ درجه سانتیگراد، با رطوبت نسبی بالاتر از ۷۰٪ را ترجیح میدهد.
بلایت باکتریایی در مواقع وزش شدید باد و باران شدید و مداوم رخ میدهد و باکتریهای عامل بیماری به راحتی از طریق قطرات باران پخش میشوند. بلایت باکتریایی میتواند در ارقام حساس برنج تحت کود دهی زیاد نیتروژن ایجاد شود.
نحوه تشخیص؟
پژمردگی و زردی برگها یا پژمردگی نشاها (که کرسک نیز نامیده میشود) را بررسی کنید. برگهای آلوده به رنگ سبز مایل به خاکستری درآمده و میپیچند. با پیشرفت بیماری، رنگ برگها به زرد کاهی تبدیل میشود و پژمرده میشوند و باعث خشک شدن و از بین رفتن کامل نشا میشوند.
بلایت روی نشاها ممکن است گاهی اوقات با آسیب زودرس ساقه برنج توسط ساقه خوار اشتباه گرفته شود. برای تشخیص علائم بلایت از آسیب ساقه خوار، انتهای تحتانی نشاهای آلوده را بین انگشتان فشار دهید اگر ترشح باکتریایی مایل به زرد از انتهای بریده شده خارج شود علائم بلایت است. برخلاف گیاهان آلوده به ساقه خوار، گیاهان آلوده به بلایت به راحتی از خاک خارج نمیشوند.
در گیاهان مسن، ضایعات معمولاً بهصورت نوارهای آبکی به رنگ نارنجی زرد روی تیغههای برگ یا نوک برگها یا قسمتهای آسیبدیده مکانیکی برگ ایجاد میشوند. ضایعات حاشیه مواج دارند و به سمت پایه برگ پیش میروند.
در ضایعات جوان، اوایل صبح میتوان ترشح باکتریایی شیریرنگ شبیه قطره شبنم را مشاهده کرد. ترشح باکتری بعداً خشک میشود و در زیر برگ، دانههای کوچک مایل به زردی ایجاد میشود.
ضایعات قدیمی به دلیل رشد قارچهای مختلف ساپروفیت، به ضایعات زرد و سفید مایل به خاکستری با نقاط سیاه تبدیل میشوند. در برگهای با آلودگی شدید، ضایعات ممکن است تا غلاف برگ گسترش یابد.برای تشخیص سریع بیماری بلایت باکتریایی بر روی برگ یک ضایعه جوان را برش دهید و در یک ظرف شیشهای شفاف با آب تمیز قرار دهید. پس از چند دقیقه، ظرف را در مقابل نور نگهدارید و خروج مایع غلیظ یا کدر از انتهای برش داده شده برگ را مشاهده کنید.
مدیریت بیماری
ثابت شده است که کاشت ارقام مقاوم، کارآمدترین، مطمئنترین و ارزانترین راه برای کنترل بیماری بلایت باکتریایی است.
سایر گزینههای کنترل بیماری عبارتاند از:
- از مقادیر متعادل مواد غذایی (بهویژه ازت) استفاده کنید.
- از زهکشی مناسب مزارع (در محصولات غرقابی) و خزانهها اطمینان حاصل کنید.
- مزارع را تمیز نگهدارید. علفهای هرز را حذف کنید و کاه و کلش برنج و برنجهای خود رو که میتواند بهعنوان میزبان باکتریها باشد را شخم بزنید.
- برای سرکوب عوامل بیماری در خاک و بقایای گیاه، اجازه دهید مزارع آیش خشک شوند.
بهترین روش، استفاده از تکنولوژی هوش مصنوعی در مبارزه با این نوع آفات است، پهپاد کشاورزی سیرنگ امن ترین و کارآمدترین گزینه برای شماست.
کاربر سیرنگ، تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۱۸
برنج
شالی
بیماری
آفات
سم پاشی
پهپاد سیرنگ